نقد و بررسی ایده نسبیت ظواهر قرآن، با تکیه بر ایده نسبیت متشابهات قرآن علامه طباطبایی (ره)

Authors

Abstract:

علامه طباطبایی (ره) حسب روایت (المحکم ما یعمل به و المتشابه ما اشتبه علی جاهله) ایده نسبیت متشابهات قرآن را مطرح می‌فرماید. این ایده، ایده دیگری را بر صفحه ذهن پدید می‌آورد که آیا نسبت به ظواهر قرآن نیز می‌توان چنین گفت؟ ایده نسبیت ظواهر قرآن باعث بررسی بیشتر پیرامون دو سؤال مهم 1. ظاهر به چه معنا و برای چه کسی؟ و 2. حجیت برای چه کسی و با چه شاخصی؟ می‌شود. به نظر می‌رسد ظاهر به هر دو معنای خود (معنای راجحِ همراه معنای احتمالی دیگر یا معنای ترسیمی در ذهن بدون معنای احتمالی دیگر) که باشد و برای هر کسی که پدیدار شود، بی‌نیاز از فحص قواعدی و قرائنی نیست. در مواجهه با نسبیت ظواهر چه نسبیت درون‌فردی (حالات یک آیه برای یک نفر) و چه نسبیت میان‌فردی (حالات یک آیه برای دو فرد یا بیشتر) باید فاصله ظهور معنای ترسیمی تا وصول به معنای تثبیتی و مراد جدی با فحص روشمند پر شود تا به طمأنینه معنایی و حجت‌بخش برسیم؟

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نسبیت فهم فقهی قرآن و سنت

اساس فهم فقهی از کتاب و احادیث، ظواهر آن دو را تشکیل می­دهد. بسیاری از مباحث دانش اصول فقه برای فهم این لایه از متن سامان یافته و دانشمندان این علم اختلاف­هایی از جمله در فهم ظواهر با هم دارند. این اختلاف­ها هرگز موجب نسبیت مطلق فهم فقهی قرآن و سنت نیست و علی رغم برخی ادعاها موجب بشری شدن فهم دین به وسیله فقها نیز نمی­شود. در این مقاله پس از بررسی معانی مختلف نسبیت و ارائه دلایل نسبیت اعتدالی و...

full text

نسبیت فرهنگى از منظر قرآن

هدف از این نوشتار، به دست دادن نظر قرآن درباره نسبیت فرهنگى است. در این بحث درون دینى، روى سخن با کسانى است که مدعى هستند قرآن نسبت به فرهنگ‌هاى مختلف، به ویژه ادیان، نظرى مطلق ندارد، و حتى راه هر یک از پیامبران به صورت نکره )صراط( است، و نه »الصراط المستقیم«، این یعنى وجود راه‌هاى راست، نه راه راست. نویسنده برخى از آیاتى که نسبیت فرهنگ‌ها را مى‌رسانند نقل کرده و سپس به آیاتى پرداخته که مدعیات ...

full text

مفهوم‌شناسی غیب در قرآن با تکیه بر آراء علامه طباطبایی

واژه غیب و مشتقات آن شصت بار در قرآن کریم استعمال شده است. در بسیاری از این موارد خداوند منحصراً مالک غیب یا عالم به غیب به شمار آمده است. باید توجه داشت که از غیب در همه این موارد ممکن است مفهوم واحدی اراده شده باشد و اشاره به مصادیق واحدی بکند؛ همان‌گونه که ممکن است مفاهیم متعدد و مصادیق مختلفی از آن مد نظر باشد. روشن است که فهم معنی یا معانی و کاربردهای غیب در قرآن می‌تواند در تفسیر و درک معن...

full text

مفهوم‌شناسی غیب در قرآن با تکیه بر آراء علامه طباطبایی

واژه غیب و مشتقات آن شصت بار در قرآن کریم استعمال شده است. در بسیاری از این موارد خداوند منحصراً مالک غیب یا عالم به غیب به شمار آمده است. باید توجه داشت که از غیب در همه این موارد ممکن است مفهوم واحدی اراده شده باشد و اشاره به مصادیق واحدی بکند؛ همان‌گونه که ممکن است مفاهیم متعدد و مصادیق مختلفی از آن مد نظر باشد. روشن است که فهم معنی یا معانی و کاربردهای غیب در قرآن می‌تواند در تفسیر و درک معن...

full text

ایده جهانی سازی در قرآن

زمینه: درباره «جهانی سازی» تعریف ها و نظریه های گوناگونی بیان شده است و هریک از اندیشمندان از موضع مخالف یا موافق و از زاویه ای خاص به این موضوع نگریسته اند. در بین همه نوشته ها، جای این مطلب را خالی دیدم که دیدگاه قران دراین باره چیست و آیا قرآن به این موضوع پرداخته است؟ یا آن طور که غربی ها القا و وانمود می کنند، ایده مریور ابتکار و ابداع نو ظهور آنان است؟ روش و هدف: از این رو بر آن شدم تا با...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 1

pages  183- 198

publication date 2016-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023